Canon Inc. – największa obecnie w sensie obrotów handlowych, potencjału twórczego oraz innowacyjności swoich wyrobów firma fotooptyczna świata, miała swoje początki w listopadzie 1933 roku.
Canon Hansa, wyprodukowany w latach 1935-1940 w ilości ok. 1100 sztuk, był pierwszym japońskim aparatem dalmierzowym na film 35 mm i zarazem pierwszym o nazwie Canon. Obiektyw standardowy Nikkor 3,5/50 łączony był z korpusem za pośrednictwem reduktora N-K. Reduktor ten posiadał pokrętło do obracania obiektywem i zawierał to wszystko, co bagnetowe mocowanie obiektywów w niemieckim Contaxie. Obiektyw Nikkor miał więc łącze bagnetowe zbliżone do Contaxa, a samo łączenie reduktora miało gwint wkręcany do kryzy w korpusie aparatu. Ów wewnętrzny gwint, w mocowaniu pierwszych Canonów, posiadał nieco inne wymiary niż Leica i jej obiektywy nie mogły być z nim używane.
Do roku 1937 firma była małą manufakturą, a wyglądem przypominała raczej warsztat naprawczy, niż zakład przemysłowy. W tymże roku do firmy przystępuje fizyk dr Takeshi Mitarai. On to przeorganizował i dzięki subsydiom Nippon Kogaku stworzył zupełnie nowy organizm pod nazwą Seki Kogaku Kabushi Kaisha (spółka branży optyczno-mechanicznej) o kapitale zakładowym 1 mln jenów. Ambicją dr Mitarai było skonstruowanie aparatów do fotografowania ekranów aparatury rentgenowskiej. W roku 1942 Mitarai zostaje prezesem firmy i pozostaje nim do roku 1974.
Kolejnym modelem seryjnym był Canon S, produkowany w latach 1938-1975. Tutaj dopiero można mówić o korzyści z wymiennych obiektywów takich jak: Nikkory 3,5/50, 2,8/50 i Nikkor 2/50. Aparat, w odróżnieniu od modeli Hansa, posiadał czasy długie 1, 1/2, 1/4, 1/8, 1/20 sek., i jak w modelu poprzednim, czasy krótkie 1/20, 1/30, 1/40, 1/60, 1/100, 1/200, 1/500 i czas dowolnie długi Z. Migawka szczelinowa z podgumowanego płótna taka jak w Leice. Czasy długie realizowane były gałką nastawczą na przodzie korpusu po uprzednim ustawieniu na górnej gałce czasów krótkich pozycji Z (B).
Model wzmiankowany jest w fachowych wydawnictwach: Asahi Camera i British Journal Almanac. W roku 1939 miesięczna produkcja tego aparatu wynosi 40 sztuk i w pewnej części przeznaczona jest dla potrzeb Armii i Cesarskiej Floty.
W latach 1939-1941 wyprodukowano ok. 200 sztuk Canona J. Była to uproszczona wersja bez dalmierza z tańszymi obiektywami Nikkor 3,5/50 i 4,5/50, łączonymi z korpusem gwintem mocno zbliżonym do leicowskiego, jednak z nim niekompatybilnym. Kontynuacją modelu Hansa jest Canon NS (1940-1942). Wyprodukowany został w krótkiej serii 200 szt. i sprzedawany był z tańszymi obiektywami f/3,5 i f/4,5. W modelu JS (1941-1975) zrezygnowano z wbudowanego dalmierza, a mocowanie obiektywów odbywało się bezpośrednio na gwint z pominięciem jednostki ogniskującej Nikkor (N-K). Podobnie jak w modelu S występują czasy długie i krótkie. Pojawia się wzorowany na Sonnarze Zeisa Serenar 1,5/50, specjalnie skorygowany na bliskie odległości fotografowania służył do rejestrowania obrazów na ekranie aparatury rentgenowskiej.
Canon S-I to powojenna kontynuacja modelu J ze zmodyfikowanym łączeniem obiektywów. Długa seria produkcyjna (ponad 7m5 tys. sztuk) modelu S-II stworzona została w latach 1949-1976. Nowe łączenie obiektywów było kompromisem między gwintem Leica M 39/1, a dotychczasowym kanonowskim typu J. Aparaty na początku serii produkcyjnej mają wytłoczoną nazwę firmy Seki Kogaku Tokyo, a od sierpnia 1947 Canon Camera Company Tokyo. Na spodniej części korpusu pojawia się napis Made in Occupied Japan.
Obiektywy standardowe Serenary 1.5/50, 2/50, 2,8/50 produkowane były jeszcze do roku 1948 przez firmę Nippon Kogaku, aby później przejść z produkcją do firmy Canon.
Powstają wzorowane na obiektywach niemieckich Serenar 4/135 i teleobiektyw Serenar 4/200. Nie sprzęgały się z dalmierzem i posiadały specjalny reduktor do mocowania z korpusem.
Amerykańska okupacja nieco przysługuje się firmie. W kwietniu 1950 roku pismo Popular Photography opisuje Canona S-II. Zaczyna się import aparatów do USA. Canon IIb (1949-1951) to długa, licząca ok. 14.5 tys. sztuk, seria produkcyjna. Pojawia się w nim standardowe leikowskie mocowanie obiektywów. Celownik posiada dwustopniowe powiększenie, dużą prostokątną soczewkę z przodu i jeden okular celowniczy, skupiający również dalmierz. W nazwie pojawia się Canon Camera Company Ltd. Niewątpliwy przykład amerykanizacji życia w okupowanej Japonii. Dochodzi nowy obiektyw Serenar 4/100.
Canon 1950 – to krótka seria produkcyjna licząca 50 sztuk, wytworzona w roku 1950. Nazwa jest czysto umowna, gdyż podobnie jak w wielu modelach II-IV i ich pochodnych nie ma żadnych oznaczeń typu kamery. Oznaczenia te zawarte są w materiałach archiwalnych firmy i wydawnictwach fachowych. Na korpusie widnieje jedynie nazwa aparatu i oczywiście numer fabryczny. Można by rzec, że od tego czasu wyroby Canona nabierają cech sprzętu o wysokim standardzie wykonania. Przedwojenna i wczesna powojenna produkcja miała raczej cechy tandetnej kopii Leici.
Canon III to długa, bo licząca 10 tys. sztuk, seria aparatu posiadająca mocowanie gwintowe Leica, co oznacza pełną wymienialność jej obiektywów z Canonem. W roku 1951 firma zmienia nazwę na Canon Camera Company Inc. Znika na kamerach napis Made in Occupied Japan i pojawia się Made in Japan. W tymże roku pojawia się 800 sztuk modelu IIc. Zrezygnowano w nim z czasu 1/1000 sek., a gwint statywowy na spodniej części korpusu ma wymiar 3/8 cala.
Canon IV (1951-1952) posiadał już gniazdo synchronizacyjne do lamp na żarówki spaleniowe i czas synchronizacji 1/15 sek. Przechodzono w modelach późniejszych na mocowanie obiektywów M 39/1.
Canon III A (1951-1953) w stosunku do modelu III miał jedynie zmienione mocowanie obiektywów. W dużej części przeznaczony dla armii amerykańskiej w Korei. Wzbogacił się o nowe obiektywy: Serenar 3,5/28, 18/50, 3,5/135 i potężny teleobiektyw 8/800 mm, montowany do aparatu za pomocą unikalnej przystawki lustrzanej. W celowniku pojawiają się ramki ograniczające pole widzenia obiektywów 35, 85 i 100 mm.
Canony IV F, IVS, IVSB (1952-1953) to w niewielkim stopniu zmieniony model IV. W roku 1952 wyprodukowano ok. 100 szt. modelu IIA. Aparat ten nie posiadał czasów długich. Natomiast w wersji IID przywrócono czasy długie i w latach 1952-1955 wyprodukowano prawie 22 tys. egzemplarzy tego udanego aparatu. W tym czasie obiektywy wymienne posiadają wspólną nazwę Canon i można tu wymienić: 3,5/28, 2,8/35, 2,8/50, 1,5/50, 1/85, 1,9/85, 3,5/100, 3,5/135, 8/800.
Canon II F (1953-1955) to prawie 12 tys. egzemplarzy aparatu nieznacznie zmienionego w stosunku do modeli IIA i IID. W niektórych egzemplarzach pojawia się dolna pokrywa z dźwignią szybkiego naciągu (przedwojenny patent firmy Leitz).
W Canonie IIS (1954-1955) pojawia się gniazdo synchronizacyjne do lamp spaleniowych i elektronowych z czasem synchronizacji 1/15 sek.
We wrześniu 1957 Canon otwiera w Genewie swoje przedstawicielstwo handlowe na Europę.
W latach 1955-1956 powstają ulepszone wersje modeli II i IV tj. IIS2, IVSB2, IIF 2, IID2. Poza zmianą czasu synchronizacji na 1/45 sek. i zmienionego mocowania obiektywów, nie wnoszą niczego nowego. Całkiem nowy w sensie rozwiązań konstrukcyjnych jest model VT z lat 1956-57. Posiada zamykaną na rygiel ściankę tylną, zmienione zakładanie filmu, dźwignię szybkiego naciągu od dolnej strony. W celowniki ramki ograniczające pole widzenia obiektywów 35 i 50 mm oraz korekcję paralaksy przy zdjęciach z bliska. Nowe gniazdo synchronizacyjne do lamp i chowana korbka powrotnego zwijania filmu.
W tych samych latach produkowano Canona L. Dźwignię transportu filmu i napinania migawki przeniesiono z części dolnej kamery na górną (tak jak w późniejszych lustrzankach). Ta udana wersja Canona osiągnęła poziom produkcji 7,5 tys. sztuk.
Pojawia się teleobiektyw 3,5/200 i przystawka lustrzana Mirror Box. Podobne przystawki Leica i Contax posiadały jeszcze przed wojną. Jednak naśladownictwo charakteryzuje się wysokim poziomem jakościowym, i to przewyższającym niekiedy pierwowzór. Jasny obiektyw 1,2/50 nie jest również niczym nowym. W prospekcie firmy Carl Zeiss (1952) figuruje Biotar 0,9/50. Nie posiadał przysłony irysowej, a duży otwór względny wykorzystywany był w rentgenografii. W odróżnieniu jednak od tego specjalistycznego obiektywu Canon 1,2/50 był powszechnie (?) dostępnym obiektywem do normalnych celów. Ponadto oferta wzbogaca się o jasny obiektyw szerokokątny 1,8/35, przez wielu reporterów obiektyw ten traktowany był jak standardowy.
Powstają ulepszone wersje modelu VT: Canon VL, VL2, VT Deluxe (migawka metalowa) i VT DM (migawka z cienkiej folii metalowej). Do produkcji wchodzą teleobiektywy 2,5/135 i 4,5/400, łączone nową przystawką lustrzaną Mirror Box 2, i obiektywy szerokokątne 3,5/25, 1,5/35, 2,8/28. Wszystkie o nazwie Canon.
Canon VI-L (1958-1961). Zintegrowane pokrętło czasów długich i krótkich ulokowane w górnej części korpusu zawiera geometryczny szereg czasów otwarcia migawki 1-1/1000 sek. i czasy X i B. Pokrętło czasów długich na frontowej części kamery skasowano, a w tym miejscu pojawia się duża dźwignia samowyzwalacza. Pojawia się też nasadzany światłomierz selenowy, sprzężony z pokrętłem czasów otwarcia migawki. Łącznie wyprodukowano 10,5 tys. sztuk tego aparatu.
W modelu VI-T przywrócono szybki naciąg od spodu kamery. Równolegle wyprodukowano 88 tys. sztuk modelu P. Zewnętrznie niewiele różnił się od Canon VI-L, a różnica polegała na zastosowaniu ramek świecących, ograniczających pole widzenia obiektywów 35, 50 i 100 mm.
Rok 1959 staje się przełomowym dla Canon Camera Inc., a to z powodu wprowadzenia na rynek jego pierwszej lustrzanki małoobrazkowej Canonflex. Dalsze rozwinięcie tej kamery, obejmujące daty do roku 1963, to modele Canonflex 2000, Canon FP i Canon FX, z wbudowanym światłomierzem selenowym.
Siódma generacja dalmierzowych Canonów to model 7 z późniejszymi modyfikacjami 7s i 7sZ. Aparat duży i masywny, posiadał metalową migawkę szczelinową o przebiegu poziomym. Duży i jasny celownik sprzężony z dalmierzem posiadał świecące ramki ograniczające pole widzenia obiektywów 35, 50, 135 i symultanicznie 85 i 100 mm. Aparat posiadał wbudowany na stałe światłomierz selenowy zintegrowany z pokrętłem czasów. W sumie wyprodukowano w latach 1961-1964 137 tys. sztuk tego aparatu. Wersje 7s i 7sZ ze światłomierzem CdS produkowane były jeszcze do roku 1968.
Rok 1963 zamyka 30-lecie firmy, zawarte w tytule. Optyka wzbogaca się o dwie nowe pozycje: jasny Canon 0,95/50 i superszerokokątny Canon 3,5/19. Na początku lat 60-tych firma zatrudnia ponad 2 tys. pracowników. Obok powstałego wcześniej przedstawicielstwa w Genewie, dystrybucją wyrobów Canon zajmuje się w USA firma Bell & Howell, a w Wielkiej Brytanii J.J. Silber.
Potęgę firmy zbudował aparat dalmierzowy 35 mm. Obecnie tempo rozwoju firmy oraz ilość oferowanego sprzętu foto, video, kopiarek, komputerów, optyki do celów specjalnych, sprzętu do cyfrowej rejestracji obrazów uniemożliwia opisanie jej dalszych dziejów w ramach artykułu prasowego.
